Matrah Artırımından Yararlanan Ancak Ödeme Koşullarını Yerine Getirmeyen Mükelleflerin Vergi İncelemesine Tabi Tutulması Anayasaya Aykırı Değil
ÖZET:
Anayasa Mahkemesi’nin resmi internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, 6 Ocak 2021 tarihli toplantısında E.2019/100 numaralı dosyada, 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’un 5. maddesinin (4) numaralı fıkrasının (a) bendinin ikinci cümlesinde yer alan “…ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz.” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın reddine karar verdi.
Böylelikle 7143 sayılı Kanun gereğince matrah ve vergi artırımında bulunmasına rağmen ödeme koşullarını yerine getirmeyen mükellef hakkında vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmasına imkân sağlayan kuralın yürürlüğü devam edecektir.
18.05.2018 tarihli ve 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7143 sayılı “Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”da kamuya olan borçların yapılandırılarak ödenmesi gibi düzenlemeler yanında ayrıca matrah ve vergi artırımına ilişkin düzenlemelerde yer almıştı.
Yasanın 5. maddesinin (4) numaralı fıkrasının (a) bendi aşağıdaki gibiydi.
“a) Matrah ve vergi artırımının bu Kanunun yayım tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar bu maddede öngörülen şekilde yapılması, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin, peşin veya ilk taksiti bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürede başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami altı eşit taksitte bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şarttır. Bu vergilerin bu Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam olunur, ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz.”
7143 sayılı Kanun’un itiraz konusu kuralın da yer aldığı maddesinde, matrah veya vergi artırımı sonucu tahakkuk eden verginin Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmemesi hâlinde ödenmeyen verginin 6183 sayılı Kanun’un 51. maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam olunacağı ancak 7143 sayılı Kanun’un 5. madde hükmünden yararlanılamayacağı düzenlenmişti.
Söz konusu maddenin matrah ve vergi artırımında bulunmasına rağmen ödeme koşullarını yerine getirmeyen mükellef hakkında iki ayrı yaptırımın öngörüldüğü, bu hâliyle düzenlemenin adil ve ölçülü olmadığı, hakkaniyet ilkesi ile vergide eşitlik ilkesini ihlal ettiği belirtilerek kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürüldü. Ancak Anayasa Mahkemesi bu maddede yer alan kuralın anayasaya aykırı olmadığına karar vermiştir.
Mahkemenin görüşüne göre, Kanun’un açıkça mükellefe yüklediği yükümlülüğe aykırı davranılması nedeniyle idarenin matrah ve vergi artırımında bulunulan döneme ilişkin inceleme yapması ve gerektiğinde vergilendirme işlemi tesis etmesi hususunda idareye makul bir yetki tanınmasında anayasal vergilendirme ilkelerine aykırı bir yön bulunmamaktadır. Bu nedenle de matrah artırımından yararlanan ancak şartları yerine getirmeyen mükelleflerin vergi incelemesine tabi tutulmasının ve haklarında tarhiyat gerçekleştirilmesinin anayasaya uygun olduğuna ilişkin karar verilmiştir.
Karar Metnine;
Anayasa Mahkemesi Basın Duyurusu “Matrah ve Vergi Artırımında Bulunmasına Rağmen Ödeme Koşullarını Yerine Getirmeyen Mükellef Hakkında Vergi İncelemesi ve Tarhiyat Yapılmasına İmkân Sağlayan Kuralın Anayasa’ya Aykırı Olmadığı“ linkinden ulaşabilirsiniz”
Kaynak: TÜRMOB